Bojkowie, Łemkowie – przedmioty życia codziennego

Zapraszamy w dalszą podróż dotyczącą Bojków i Łemków. Dzisiaj pragniemy opisać przedmioty towarzyszące życiu codziennemu na Bojkowszczyźnie i Łemkowszczyźnie…

Zarówno Bojkowie jak ich sąsiedzi Łemkowie zajmowali się głównie rolnictwem, hodowlą bydła i owiec oraz eksploatacją lasu.

Uprawa na roli była bardzo mozolną pracą. Wszystkie narzędzia, którymi się posługiwano były dość prymitywne. Przy pomocy sierpów lub kos wyłącznie ręcznie koszono siano, prostą motyką kopano ziemniaki a cep ułatwiał pozyskiwanie zboża z kłosów.

Do pługu i brony w gospodarstwach zaprzęgano woły oraz krowy. Jarzmo na woły w postaci drewnianej oraz chomąto dla krów z włókna roślinnego stanowiły również własnoręczne rękodzieło.

Ważną funkcję odgrywał las gdyż był on nieodzownym czynnikiem zarobkowym zarówno dla kobiet jak i mężczyzn. Kobiety w lasach do koszyków zrobionych z korzenia sosny zbierały grzyby, jagody i poziomki natomiast mężczyźni trudnili się ścinką drzewa i jego obróbką.

Z drewna iglastego gonty do krycia dachów za pomocą ośnika strugano ręcznie.

Lasy iglaste umożliwiały także wytwarzanie smoły m.in. do smarowania wozów. Do przewozu tego produktu służyły specjalne wozy. Zajęcie to należało do jednych z bogatszych mieszkańców na Łemkowszczyźnie (maziarze z Łosia).

Poza zajęciami gospodarskimi zajmowano się garncarstwem, tkactwem i przędzeniem i kamieniarstwem. Łemkowie byli mistrzami obróbki drewna. Wyroby użytku domowego takie jak: łyżki, wrzeciona, wałki do ciasta, tłuczki do ziemniaków, pudełka na masło strugano lub toczono na prymitywnych ręcznych tokarkach.

Na kołach garncarskich zarówno Bojkowie jak i Łemkowie wytwarzali gliniane miski i garnki, które zwykle zajmowały miejsce na półce przy piecu.

A tkane ubrania przez kobiety w domowych warsztatach tkackich cechowały się trwałością i grubością.

Podczas obróbki kamienia wyrabiano różne przedmioty, m.in.: osełki do kos, brusy do ostrzenia siekier, kamienie do żaren, kamienie młyńskie a także ze względu na życie duchowe niektórzy kamieniarze kuli przydrożne krzyże, kapliczki i nagrobki.

Róża Król